4+ Cách phân loại da tại nhà chuẩn nhất và chăm sóc phù hợp

Phân loại da là bước đầu tiên rất quan trọng khi bạn lên quy trình chăm sóc da cho mình. Mỗi loại da như da khô, da dầu, da nhạy cảm,… lại có những yêu cầu khác nhau trong quá trình chăm sóc hàng ngày. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp một số cách phân loại da hiệu quả và từ đó đưa ra một số lưu ý chăm sóc da cho từng loại da.

Tại sao cần biết phân loại da để chăm sóc đúng cách?

Da người, đặc biệt là da mặt, được phân loại thành 5 loại da khác nhau, mỗi loại lại có những đặc điểm riêng, từ đó mà các bước chăm sóc da cũng có những sự khác biệt nhất định. Chẳng hạn như về loại sản phẩm chăm sóc da.

Ví dụ, da dầu cần sản phẩm kiềm dầu, da khô cần sản phẩm dưỡng ẩm, da nhạy cảm cần sản phẩm dịu nhẹ. Việc sử dụng sản phẩm không phù hợp có thể gây kích ứng, mụn hoặc làm tình trạng da tệ hơn. 

Bên cạnh đó, chăm sóc da đúng cách giúp ngăn ngừa các vấn đề như mụn, kích ứng, lão hóa sớm. Ví dụ, da dầu nếu không được kiểm soát dầu thừa có thể gây mụn, da khô nếu không được dưỡng ẩm đủ có thể bị bong tróc, nứt nẻ.

Nhìn chung, khi biết phân loại da, bạn sẽ hiểu được đặc tính làn da của mình và chọn được phương pháp chăm sóc hợp lý, hiệu quả, tránh gặp phải các vấn đề về da ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và sức khỏe của bạn.

Các loại da cơ bản và đặc điểm nhận biết

Như đã nêu trên, da được chia làm 5 loại chính gồm có da thường, da khô, da dầu, da nhạy cảm và da hỗn hợp. Dưới đây là đặc điểm nhận biết đơn giản của từng loại da:

Da thường

Đặc điểm:

• Cân bằng độ ẩm và lượng dầu.
• Lỗ chân lông nhỏ, ít nhìn thấy.
• Kết cấu da mịn màng, đều màu.
• Ít bị mụn và kích ứng.

Nhận biết:

• Da không quá khô cũng không quá bóng nhờn.
• Sờ lên cảm giác thoải mái, dễ chịu.

Da khô

Đặc điểm:

• Thiếu độ ẩm, dễ bị bong tróc, nứt nẻ.
• Lỗ chân lông nhỏ, khó nhìn thấy.
• Da có thể bị xỉn màu, xuất hiện nếp nhăn sớm.
• Dễ bị kích ứng, ngứa rát.

Nhận biết:

• Da căng, khô ráp sau khi rửa mặt.
• Có thể xuất hiện vảy da chết.

Da dầu

Đặc điểm:

• Tiết nhiều dầu, đặc biệt là vùng chữ T (trán, mũi, cằm).
• Lỗ chân lông to, dễ bị bít tắc.
• Dễ bị mụn trứng cá, mụn đầu đen.
• Da bóng nhờn, đặc biệt là vào cuối ngày.

Nhận biết:

• Da bóng loáng, đặc biệt là vào giữa ngày.
• Giấy thấm dầu có nhiều vết dầu.

Da nhạy cảm

Đặc điểm:

• Dễ bị kích ứng, mẩn đỏ, ngứa rát.
• Có thể bị phản ứng với các thành phần mỹ phẩm, thời tiết hoặc các yếu tố môi trường.
• Da mỏng, dễ bị tổn thương.

Nhận biết:

• Da dễ bị đỏ ửng, ngứa rát sau khi sử dụng sản phẩm mới.
• Da dễ bị kích ứng bởi ánh nắng mặt trời, gió hoặc nhiệt độ cao.

Da hỗn hợp

Đặc điểm:

• Kết hợp giữa da dầu và da khô.
• Vùng chữ T dầu, vùng má khô hoặc bình thường.
• Lỗ chân lông to ở vùng chữ T, nhỏ ở vùng má.
• Dễ bị mụn ở vùng chữ T.

Nhận biết:

• Da bóng nhờn ở vùng trán, mũi, cằm nhưng khô ở má.
• Khó chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp.

Các cách phân loại loại da đơn giản và chính xác

Biết cách phân loại da sẽ giúp bạn chọn được sản phẩm và quy trình chăm sóc da chính xác và hiệu quả, tuy nhiên đôi khi dùng mắt thường sẽ khó để phân biệt được da của mình là loại da nào. Khi đó, bạn có thể áp dụng 5 biện pháp dưới đây để nhận biết được làn da của mình:

Phương pháp quan sát sau khi rửa mặt

Sau khi rửa mặt là lúc da mặt ở trạng thái sạch sẽ và thể hiện rõ nhất các đặc tính của mình. Do đó, bạn có thể phân biệt da khá chính xác khi quan sát kỹ làn da sau khi rửa mặt.

Cách thực hiện:

• Tẩy trang kể cả khi bạn không sử dụng kem chống nắng hoặc trang điểm.
• Rửa mặt sạch bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa chất tẩy rửa mạnh.
• Không thoa bất kỳ sản phẩm dưỡng da nào (kem dưỡng, toner, serum…) ngay sau khi rửa.
• Đợi khoảng 15 – 30 phút và quan sát phản ứng của da.

Cách phân loại da:

• Da thường: Cảm giác thoải mái, không quá khô căng cũng không bóng dầu. Da mềm mịn, không xuất hiện dấu hiệu bất thường.
• Da dầu: Da bắt đầu đổ dầu trở lại chỉ sau vài phút, đặc biệt ở vùng chữ T (trán, mũi, cằm). Lỗ chân lông có thể nhìn rõ hơn.
• Da khô: Da có cảm giác khô căng, có thể xuất hiện vảy nhỏ hoặc nứt nẻ. Khi cử động cơ mặt, da có thể cảm thấy căng tức.
• Da hỗn hợp: Vùng chữ T bình thường nhưng hai bên má khô.
• Da nhạy cảm: Cảm giác châm chích, ngứa hoặc mẩn đỏ xuất hiện sau khi rửa mặt, có thể là phản ứng với thành phần sữa rửa mặt, nhiệt độ hoặc một số yếu tố môi trường khác.

Lưu ý khi thực hiện:

• Chọn sữa rửa mặt dịu nhẹ để tránh làm thay đổi tạm thời trạng thái tự nhiên của da.
• Không dùng khăn chà xát mạnh để không gây kích ứng hoặc làm thay đổi kết cấu da.
• Quan sát trong điều kiện ánh sáng tự nhiên để đánh giá chính xác độ bóng dầu hoặc tình trạng da khô.

Phương pháp phân loại da bằng giấy thấm dầu

Giấy thấm dầu là công cụ có thể thấm và loại bỏ một lượng dầu nhất định trên da người, từ đó ta có thể xác định được lượng dầu trên từng khu vực da và phân loại da chính xác.

Cách thực hiện:

• Rửa mặt sạch bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ và lau khô nhẹ nhàng.
• Không sử dụng bất kỳ sản phẩm dưỡng da nào như kem dưỡng, toner, serum.
• Chờ khoảng 30 phút để da trở về trạng thái tự nhiên.
• Dùng giấy thấm dầu nhẹ nhàng áp lên các vùng trên mặt như trán, mũi, má và cằm.
• Quan sát và đánh giá lượng dầu trên giấy để xác định những vùng nhiều dầu trên da.

Cách phân loại da:

• Da thường: Giấy có một chút dầu nhưng không quá nhiều, da mịn.
• Da dầu: Giấy thấm nhiều dầu, đặc biệt ở vùng chữ T (trán, mũi, cằm). Lỗ chân lông to.
• Da khô: Giấy không có dầu, da có cảm giác khô căng.
• Da hỗn hợp: Giấy thấm nhiều dầu ở vùng chữ T nhưng vùng má khô và không có nhiều dầu.
• Da nhạy cảm: Không có quá nhiều dầu, nhưng phương pháp này không được khuyến khích vì một số thành phần trong giấy thấm dầu có thể gây kích ứng.

Lưu ý khi thực hiện:

• Sử dụng giấy thấm dầu không chứa hóa chất hoặc hương liệu để tránh kích ứng da.
• Không chà xát mạnh giấy thấm dầu lên da để tránh làm da bị tổn thương.
• Nếu nghi ngờ là da nhạy cảm, hãy cân nhắc sử dụng phương pháp khác.

Phương pháp thử kem dưỡng ẩm

Dùng kem dưỡng ẩm để phân loại da sẽ giúp bạn đánh giá khả năng hấp thụ sản phẩm và phản ứng của da với các thành phần dưỡng chất. Phương pháp này không chỉ giúp xác định loại da mà còn hỗ trợ bạn lựa chọn loại kem phù hợp với nhu cầu chăm sóc da hàng ngày.

Cách thực hiện:

• Rửa mặt sạch bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ và lau khô.
• Không dùng toner, serum hoặc bất kỳ sản phẩm dưỡng da nào khác trước khi thử kem dưỡng.
• Thoa một lượng nhỏ kem dưỡng ẩm lên toàn bộ mặt và nhẹ nhàng massage cho kem thấm vào da.
• Chờ khoảng 15 – 20 phút và quan sát phản ứng của da.

Cách phân loại da:

• Da thường: Kem hấp thụ tốt, mang lại cảm giác mềm mại, mịn màng.
• Da dầu: Cảm thấy bết dính, bóng nhờn sau khi thoa kem. Kem khó thấm hoàn toàn vào da.
• Da khô: Kem thấm nhanh nhưng da vẫn hơi căng, sau thời gian ngắn có thể xuất hiện vảy khô ở một số vùng.
• Da hỗn hợp: Một số vùng thấm nhanh (thường là hai bên má), trong khi vùng chữ T bóng dầu và có cảm giác nặng mặt.
• Da nhạy cảm: Dễ bị đỏ, ngứa hoặc kích ứng khi tiếp xúc với kem, có thể cảm thấy châm chích nhẹ.

Lưu ý khi thực hiện:

• Chọn kem dưỡng ẩm phù hợp với da nhạy cảm để tránh tình trạng kích ứng.
• Kiểm tra thành phần của kem dưỡng để xác định nguyên nhân gây kích ứng nếu có.
• Không dùng kem có kết cấu quá đặc nếu bạn nghi ngờ da mình thuộc loại dầu hoặc hỗn hợp thiên dầu.

Quan sát phản ứng da với môi trường

Môi trường xung quanh có ảnh hưởng lớn đến làn da và cách da phản ứng với các yếu tố như thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm,… có thể giúp bạn xác định loại da của mình. Phương pháp này đặc biệt hữu ích vì không cần đến sản phẩm hỗ trợ mà chỉ cần theo dõi sự thay đổi của da theo thời gian.

Cách thực hiện:

• Quan sát da vào những thời điểm khác nhau trong năm, đặc biệt là khi thời tiết chuyển mùa (từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại).
• Chú ý cách da phản ứng với nhiệt độ, độ ẩm và ánh nắng mặt trời trong môi trường sống hàng ngày.

Kết quả phân loại da:

• Da thường: Luôn mềm mịn, ít bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi của thời tiết hay môi trường.
• Da khô: Dễ bong tróc vào mùa lạnh, hanh khô. Khi trời lạnh hoặc độ ẩm thấp, da có cảm giác căng, nứt nẻ.
• Da dầu: Luôn bóng dầu, đặc biệt là vào mùa hè hoặc trong môi trường nóng ẩm. Có xu hướng dễ nổi mụn do bã nhờn tiết nhiều.
• Da hỗn hợp: Da thay đổi tùy theo thời tiết, có lúc khô, có lúc đổ dầu. Mùa hè thường bị dầu ở vùng chữ T, mùa đông lại có cảm giác khô ở hai bên má.
• Da nhạy cảm: Dễ bị đỏ, kích ứng khi thay đổi môi trường, đặc biệt trong các môi trường như nắng gắt, không khí ô nhiễm, độ ẩm thay đổi.

Lưu ý khi thực hiện:

• Không kết luận quá vội vàng chỉ sau một lần quan sát. Hãy theo dõi da trong nhiều điều kiện khác nhau.
• Ghi chú lại sự thay đổi của da để dễ dàng nhận biết xu hướng của loại da.
• Nếu da có phản ứng mạnh hoặc kích ứng kéo dài, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để có hướng chăm sóc phù hợp.

Cách chăm sóc cho từng loại da

Sau khi bạn đã phân loại da chính xác, bạn có thể chọn được phương pháp chăm sóc da phù hợp với loại da của mình. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết được Usolab tổng hợp dành cho từng loại da:

Da thường

• Làm sạch: Sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa xà phòng, không gây khô da, rửa mặt 2 lần/ngày, sáng và tối.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm nhẹ nhàng, phù hợp với loại da, nên dưỡng ẩm sau khi rửa mặt và khi da cảm thấy khô.
• Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng phổ rộng với SPF 30 trở lên mỗi ngày. Thoa lại kem chống nắng sau mỗi 4 giờ, sau khi bơi, đổ mồ hôi hoặc trong các tình huống khác theo hướng dẫn từ nhà sản xuất.
• Tẩy tế bào chết: Tẩy da chết 1-2 lần/tuần để loại bỏ tế bào chết, cho da căng bóng, tươi trẻ.

Da khô

• Làm sạch: Sử dụng sữa rửa mặt dạng kem, sữa hoặc dầu, không chứa cồn. Rửa mặt nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh và rửa mặt 2 lần/ngày, sáng và tối.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm giàu ẩm, kết cấu đặc để khóa ẩm tốt hơn, chứa các thành phần như axit hyaluronic, glycerin, ceramides. Dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt là sau khi tắm. Ngoài ra, có thể bổ sung thêm các bước dưỡng ẩm chuyên sâu như serum, mặt nạ ngủ. Khi thoa các chất dưỡng ẩm này cần vỗ nhẹ lên da để các dưỡng chất có thể thẩm thấu tốt hơn.
• Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng có chứa thành phần dưỡng ẩm, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
• Tẩy tế bào chết: Tẩy da chết 1 lần/tuần bằng sản phẩm tẩy da chết hóa học dịu nhẹ.

Da dầu

• Làm sạch: Sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ dạng gel hoặc bọt để không gây bết dính, có chứa các thành phần như axit salicylic, than hoạt tính. Rửa mặt kỹ, đặc biệt là vùng chữ T 2 lần/ngày, sáng và tối, và sau khi hoạt động mạnh ra nhiều mồ hôi.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm có chưa BHA hoặc niacinamide để tăng độ kiềm dầu. Kem dưỡng ẩm nên sử dụng dạng gel hoặc lotion để không gây bít tắc lỗ chân lông. Cần dưỡng ẩm sau khi rửa mặt.
• Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng không chứa dầu và có tính kiềm dầu, có kết cấu mỏng nhẹ.
• Tẩy tế bào chết: Tẩy da chết 2-3 lần/tuần bằng sản phẩm tẩy da chết hóa học hoặc vật lý.

Da nhạy cảm

• Làm sạch: Sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa hương liệu, cồn hoặc các thành phần gây kích ứng. Rửa mặt 2 lần/ngày, sáng và tối bằng nước ấm, tránh nước nóng.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm dành cho da nhạy cảm, chứa các thành phần làm dịu da như lô hội, hoa cúc, ceramide, panthenol, chiết xuất rau má,… tránh sản phẩm chứa cồn. Cần dưỡng ẩm thường xuyên.
• Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng vật lý, có chứa oxit kẽm hoặc titanium dioxide, không chứa cồn.
• Tẩy tế bào chết: Hạn chế tẩy da chết hoặc chỉ tẩy da chết khi thật sự cần thiết, bằng sản phẩm tẩy da chết hóa học dịu nhẹ.

Da hỗn hợp

• Làm sạch: Sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, phù hợp với cả da dầu và da khô, tập trung làm sạch kỹ vùng chữ T. Cần rửa mặt 2 lần/ngày, sáng và tối.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm có chứa niacinamide hoặc sử dụng kem dưỡng ẩm có kết cấu mỏng nhẹ cho toàn bộ khuôn mặt.
• Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng phù hợp với cả da dầu và da khô.
• Tẩy tế bào chết: Tẩy da chết 1-2 lần/tuần, tập trung vào vùng chữ T.

Một số lưu ý khác

Trong quá trình chăm sóc da, dù làn da của bạn là loại da nào thì bạn cũng nên lưu ý một số điều sau:

• Nên thử sản phẩm mới trên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng cho toàn bộ khuôn mặt.
• Tránh các sản phẩm có chứa hương liệu, cồn hoặc các thành phần gây kích ứng.
• Sử dụng các sản phẩm có thành phần tự nhiên, lành tính.
• Luôn sử dụng kem chống nắng.
• Nên đơn giản hóa quy trình chăm sóc da đối với da nhạy cảm.
• Để có làn da khỏe mạnh, cần uống đủ nước, ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng.
• Tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu nếu có vấn đề về da.

Biết phân loại da là yếu tố quan trọng giúp bạn có thể chọn được cho mình loại sản phẩm và quy trình chăm sóc da phù hợp do mỗi loại da đều có những đặc tính và yêu cầu chăm sóc khác nhau. Mong rằng các chia sẻ trên đây của Usolab đã giúp bạn có được phương pháp phân loại da chính xác và hợp lý cho mình để từ đó có được các bước chăm sóc da hiệu quả.